Doof in Afrika …

Geplaatst op 8 mei 2017 in Nederland

Hoe is het toch mogelijk … Afrika komt op diverse momenten en in zijn verschillende vormen gewoon weer naar mij toe. Ik voel verwondering, ik voel me bevoorrecht! Maar stilletjes weet ik dat Afrika gewoon ook bij mij ‘hoort’, (ook) mijn thuis is. Afrika, met het heerlijke weer, met de door mij zo geliefde zon, maar vooral met zijn prachtige mensen, met mensen, die je met hun warmte omarmen, die je nemen zoals je bent, bij wie je gewoon mag zijn wie je bent. Afrika, waar ik zoveel kan leren. Afrika, waar ik jaarlijks een poosje naartoe ga om de ratrace in NL te ontvluchten. Afrika, mijn Afrika… een continent om van te houden!

In 2016 kwam het al eventjes voorbij, kort, en het project had te maken met waar ik toen mee bezig was, namelijk het leren van gebarentaal. En hoewel een vrijwilligersreis daarnaartoe toen door mijn commitment met KidsCare in Kenia niet door kon gaan, is deze stichting sinds kort toch weer op mijn pad gekomen. Men biedt dove jongeren na hun middelbare schoolperiode de mogelijkheid een vak te leren en daarmee een toekomst op te bouwen. Dit initiatief vindt plaats in Ghana, een land waar ik nog nooit ben geweest.

Malawi

Doof zijn, het is in de Westerse wereld al een behoorlijke handicap. In mijn vriendenkring ken ik een aantal dove jongeren, maar eigenlijk heb ik pas in Malawi ervaren wat het betekent om doof te zijn. Doven proberen in eerste instantie op hun eigen manier contact te maken, maar de horende mens heeft er moeite mee: het geluid wat een dove maakt, klinkt raar en dat ‘wapperen’ met de handen leidt soms ook tot grote verwarring.

In Malawi heb ik gemerkt dat een klein beetje aandacht, een ietsje meer tijd nemen voor dingen, zoveel kan opleveren. Wat heb ik veel geleerd van de dove studenten in The Greenshop in Mzuzu; zo kon ik na die periode toch een klein beetje gebarentaal en dat werd enorm gewaardeerd! Maar wat hebben we ook waanzinnig veel gelachen! Lees mijn avonturen in dat prachtige land via deze link.

Gebarentaal

Ik heb dus in Malawi de eerste stappen gezet met het leren van gebarentaal. En hoewel Malawiaanse gebarentaal toch wel wat verschilt met Nederlandse gebarentaal (NGT) zijn die verschillen toch heel snel overbrugbaar.

Terug in Nederland ben ik met veel enthousiasme begonnen met het leren van gebarentaal. Niet eenvoudig, maar ook hier weer, wat hebben we een lol gehad. Met soms dikke pret volgde een groep horenden de trainingen NGT1 en NGT2 voor Algemeen Belangstellenden. En medio 2016 kon ik toch met trots op Facebook laten zien dat ik de twee certificaten had verdiend! Natuurlijk wilde ik graag door met NGT3, maar het merendeel van de lessen zou in mijn Kenia-periode vallen. Daardoor moest ik afhaken.

SOKPO

En dan komt daar ineens weer de Stichting Ondersteuning Kleinschalige Projecten Ontwikkelingslanden, SOKPO, op mijn pad. Een stichting met zijn hoofdzetel (in Nederland) in Hoevelaken, mijn woonplaats. Een stichting die dus voor dove jongeren het ‘gat’ na de middelbare schoolopleiding probeert te dichten. Hiervoor is veel hulp nodig, en Nederland zou Nederland niet zijn als dat ook ‘gewoon’ lukt: ik noem hier een paar grote en bekende organisaties die het project sponsoren, zoals Wilde Ganzen, Cordaid, Friesland Campina. Maar wees ervan overtuigd, dat ook kleine organisaties en individuen hun regelmatige bijdrage leveren.

School

De stichting is al sinds 2003 betrokken bij de Ashanti School for the Deaf in Jamasi, zo’n 60 km ten noorden van Kumasi, de tweede stad van het land. Zo’n zeven jaar later is de samenwerking uitgebreid met een ondersteuning voor de dove schoolverlaters, in eerste instantie in de stad Kumasi en omstreken. Dit omdat de dove jongeren enorm veel behoefte hebben aan het onderlinge contact met elkaar, met hun klasgenoten, met ‘lotgenoten’.

Dove jongeren hebben in Ghana nauwelijks kansen op de arbeidsmarkt. Helaas moet ik hieraan toevoegen dat dit niet alleen in Ghana zo is: in heel Afrika hebben gehandicapten weinig mogelijkheden. Hulp hierbij is daarom ook zo gewenst (en nodig).

JCTC

Een van voordelen van de stichting was, dat de oprichters destijds deskundigen waren op het gebied van onderwijs aan dove jongeren in ontwikkelingslanden. Dit heeft heeft dan ook enorm geholpen bij het volgende initiatief: het Job Creation and Training Center (JCTC) in Kumasi. Ik zal hier het traject niet helemaal beschrijven, maar inmiddels is een leer-/werkcentrum met vijf aparte werkruimten, een toiletgebouw en een meetinghall gerealiseerd!

Het JCTC is nu dus op zoek naar lokale ondernemers, die de werkplaatsen op franchisebasis willen huren. Eén ondernemer is al geïnteresseerd en gestart: in het naaiatelier is al een aantal dove studenten aan de slag! Verder kan gedacht worden aan het inrichten van een kapper, een schoenmaker, een meubelmaker of misschien zelfs een lasbedrijfje of een cateringbedrijf.

Het uiteindelijke doel van dit alles is, dat het centrum over enkele jaren financieel onafhankelijk zal zijn, zichzelf in stand kan houden en zo kan blijven zorgen dat dove jongeren een toekomst kunnen opbouwen!

En meer …

De tweede verdieping van het JCTC is nog niet helemaal ingericht. Een van de ruimten wordt al wel gebruikt door logés, bijvoorbeeld Nederlandse gasten die het project komen bezoeken. Een van de ruimtes zou kunnen worden ingericht voor de leiding, maar zover is het project nog niet.

De meeting hall is al veel in gebruik, onder meer worden de vergaderingen van de Ghanese Dovenorganisatie hier gehouden. Zij hoeven geen huur te betalen, maar het is natuurlijk wel nodig om ook andere, betalende klanten te krijgen.

Tot slot staan er op het terrein twee, door Ballast Nedam gesponsorde en ingerichte, containers, die op dezelfde manier gebruikt kunnen worden als werkplaatsen.

Wat en wanneer?

Ja, dat is de vraag. Op dit moment mag ik voor (het bestuur van) SOKPO langzaam de Communicatie en PR gaan overnemen: social media, powerpoints maken, berichten schrijven. Maar iedereen die mij kent, weet dat ik dan wel moet ‘voelen’ waar het over gaat, de mensen wil leren kennen. Gewoon, omdat ik niet met mijn hoofd schrijf, maar met mijn hart. En voor nu is het nog wat ‘statisch’, nog teveel aan foto’s en verhalen van anderen gebonden. Dat is niet eenvoudig voor mij…

Dus… wanneer ga ik zelf naar Ghana toe om te kijken, te voelen, te ruiken aan het project? Ik weet het nog niet. Hoe graag ik ook meteen zou willen vertrekken, ik moet eerst het geld bijeen werken! En dan is de periode waarin ik zou kunnen gaan natuurlijk gebonden aan de mogelijkheden binnen mijn opdrachten. Maar dat ik een keer ga, staat bijna wel vast. En dan houd ik iedereen natuurlijk op de hoogte! Voor nu hoop ik jullie een beetje een insight te hebben gegeven in mijn Afrikaanse ‘leven’, ook al is dat op dit moment alleen maar in mijn hoofd!

 

Lieve groet,

Grada